شير يكطرفه ديسكي (Disk Check Valve)

شیر خودکار دیسکی DISC CHECK VALVE یا شیر یکطرفه دیسکی

در اين شير يكطرفه ها،مجرابند در محلي كه قرارگرفته است با زاويه 90 درجه در جهت مسير جريان حركت كرده و ميزان حركت آن توسط فنري كه در پشت مجرابند قرارگرفته است كنترل ميگردد. بدنه به گونه اي طراحي گرديده كه دور تا دور مجرابند را در بر ميگيرد. در موارديكه نشتي صفر از اين شير مدنظر باشد بايد يك نشيمنگاه نرم نيز به مجموعه اضافه گردد. هنگاميكه نيروي وارده بر مجرابند كه بوسيله فشار جريان ايجاد ميگردد از نيروي فنر بزرگتر باشد سبب ميگردد كه مجرابند از محل قرارگيري خود جدا شده و اجازه دهد تا جريان از داخل شير عبور نمايد. هنگاميكه اختلاف فشار در داخل شيركاهش يابد در اين حالت فنر بر مجرابند نيرو وارد كرده و باعث مي گردد كه مجرابند در محل نشيمنگاه قرار گرفته و مسير جريان را قبل از عبور جريان معكوس ببندد.

علاوه بر استانداردهاي موجود در مورد فنرها، حالتهاي مختلفي از دسته بندي فنرها را ميتوان در نظر گرفت كه مهمترين آنها بصورت زير دسته بندي ميگردند:

1. فنر با آلياژ NO (آلياژ اكسيد نيتروژن ) (NitrogenOxide Spring) اين آلياژ فنر براي موارديكه اختلاف فشار ايجاد شده در داخل شير يكطرفه ناچيز باشد مورد استفاده قرار ميگيرد.

2. فنر با آلياژ Nimonic (آلياژي شامل 80 درصد نيكل و 20 درصد كروم و ديگر موارد افزودني شامل تيتانيوم و آلومينيوم) اين آلياژ هنگامي مورد استفاده قرار مي گيرد كه دما عملكرد بسيار بالا باشد.

3. فنر مخصوص كارهاي سنگين (Heavy-Duty Spring) استفاده از اين فنر باعث افزايش ميزان فشار لازم براي باز كردن شير يكطرفه ميگردد. مثلاً هنگامي كه بر روي خطوط آب رسيده به بويلر بخار (Boiler Feed Water) نصب گردد ميتواند محافظت خوبي از ديگهاي بخار در مقابل طغيان در بويلرها گردد.

شير يكطرفه هاي ديسكي همواره از شير يكطرفه هاي نوساني و شير يكطرفه هاي بالا كشيدني (Lift & Sewing Check Valve) سبكتر و كوچكتر بوده و نهايتاً هزينه آنها نيز كمتر خواهد بود. شير يكطرفه هاي ديسكي را در موارديكه جريان ضربهاي (پالسي) سنگيني در خطوط وجود داشته باشد نبايد مورد استفاده قرار داد. براي مثال نبايد در قسمت خروجي كمپرسورهاي رفت و برگشتي از اين نوع شير يكطرفه ها استفاده نمود چون ضربات متعدد بر روي مجرابند ميتواند موجب از بين رفتن نگهدارنده فنر شده و نهايتاً باعث تمركز زيادي بر روي فنر گردد و آنرا از بين ببرد.