اجزاء اصلی ساختمان شیرآلات صنعتی
اجزاء اصلی ساختمان شیرآلات صنعتی
بدنه (Body)
بدنه شير محفظه تو خالي براي عبور سيال است كه بايد بتواند فشار سيال را تحمل كند، به خط لوله بتواند نصب شود، داراي محفظه اي براي قطعات داخلي شير باشد.
کلاهک شیر دروازه ای
قطعه مکمل مجوعه بدنه است و معمولا بصورت اتصال فلنجی به بدنه متصل می شود. در اکثر موارد ساقه stem از میان این قطعه عبور می نماید.
عملگر (operator
دستی یا آچاری (Wrench, Lever, Hand wheel Operation)
گیربکسی (Gear Operation)
شیرهای با عملگر اتوماتیک (Actuator Operation , Actuated Valve)
هند ويل (HAND WHEEL)
قطعه ای به شکل چرخ است و با چرخیدن آن توسط دست، شیر باز و بسته می شود.همچنین باید جهت بسته شدن در جت عقربه ساعت، بر روی آن حک شده باشد. هندویل نباید هیچ لبه تیزی داشته باشد و جنس آن می تواند از فولاد ساده کربنی و یا چدن نشکن (DUCTILE IRON)در نظر گرفته شود.
تعداد پره های هندویل نباید از 6 عدد بیشتر بوده و از محیط هندویل فراتر باشد.مطابق استاندارد قطر هندویل نباید از اندازه طول شیر(F TO F - E TO E) و یا حداکثر 1000 میلیمتر (هر کدام که کوچکتر باشد) تجاوز نماید.
مهره هندويل (HAND WHEEL NUT
مهره ای است که هندویل توسط آن به استم نات (STEM NUT) سفت می شود و جنس آن از فولاد ساده کربنی در نظر گرفته می شود.
نشان دهنده موقعیت(position indicator)
قطعه ای موقعیت عضو کنترل جریان را از بیرون شیر نشان می دهد.
عضو مسدود کننده جریان (obdurate)
قسمتی از یک شیر که وظیفه قطع و وصل ، تنظیم یا انحراف جریان را بر عهده دارد.این قطعه در شیر توپی کروی شکل، در شیر سماوری معمولا مخروطی شکل در شیر دروازهای گوه ای شکل و یا صفحه ای سوراخ دار، در شیر بشقابی و شیر یکطرفه به شکل دیسک و..... می باشد.
حلقه یا محل آب بندی (seat)
سطوحي در داخل بدنه كه در اثر تماس عضو مسدود کننده جریان، با آنها شير آببندي مي كند، نشيمنگاه يا سيت ناميده مي شود. بايد در نظر داشت درحالتيكه شير بسته است، مجرابند با سيتها در تماس است. سطوح سيت كه در آب بندی ایفای نقش دارند جزء تريم محسوب مي شود.
ساقه (Stem)
ساقه، شفت، استم، میله به قطعه ای گفته می شود که وظیفه انتقال نیرو از طرف اپراتور به عضو مسدود کننده جریان را بر عهده دارد.این قطعه می تواند شامل یک یا چند جزء باشد. حداقل قطر استم در جدول مربوطه در استاندارد API 600 آورده شده است. رزوه هاي استم از نوع دنده ذوزنقه اي كه مختص انتقال قدرت هستند، بوده و دنده ها بصورت چپ گرد باشند تا هنگام چرخش هندويل در جهت عقربه هاي ساعت شير بسته شود. طراحي انتهاي پاييني استم بايد به نحوي باشد كه هنگامي كه شير در سرويس است، ديسك در جاي خود نچرخد و استم از ديسك جدا نشود.
پکینگ یا طنابهای آب بند(PACKING)
طناب های آب بند (packing)
پكينگها وظیفه آببندي دور استم را بر عهده دارند. اين عمل با فشرده شدن آنها توسط گلند صورت مي پذيرد. محل قرار گيري آنها STUFFING BOX مي باشد. حداقل تعداد آنها نبايد كمتر از 5 حلقه باشد. سايز پكينگها و ميزان لقي آنها در استاندارد API 600 مشخص شده است.
واشرها (Gaskets)
در شيرهايي كه بدنه و كلاهك ، درپوش ، کپ ، کلوژر و... با اتصال فلنجي متصل می شوند، بين فلنجها از گسكتها براي آببندي استفاده مي شود. گسكتها بايد متناسب با محدوده دمايي شير انتخاب شوند و همچنين بتوانند تحمل فشار طراحي شير را داشته باشند.
برخی از انواع گسکت :-FLAT - SPIRAL - O RING - C RING - U RING
گلند(Gland)
بوش دو پله اي است كه براي فشرده سازي پكينگها در بالاي آنها قرار مي گيرد.
فنرها (Spring)