انواع ولو و تقسیم بندی شیرهای صنعتی
انواع ولو و تقسیم بندی شیرهای صنعتی
انواع شیرهای صنعتی:
• شیرهای دستی که با نیروی انسانی کار میکنند (Manual Valves)
• شیرهای خودکار که با نیروی هوا، مایعات و گازهای کنترل شونده کار میکنند (Control Valves)
• شیرهای خودکار که با نیروی برق کار میکنند (Electric Motor Operated Valves)
جنس شیرها و کاربرد
• شیرهای پولیکا که از مواد P.V.C. ساخته شده و بیشتر روی لولههای پولیکا نصب میشوند
. (Polyvinyl Chloride)
• شیرهای شیشهایی که از جنس شیشه میباشند و بیشتر در آزمایشگاهها مورد استفاده قرار میگیرند.
• شیرهای برنجی (آلیاژ مس و روی) که برای آب و مواد نفتی با فشار و دمای کم مورد استفاده قرار میگیرند.
• شیرهای برنزی ( آلیاژ مس و قلع) که برای آب و محلولهای نمکدار و مواد نفتی با فشار و دمای نسبتا کم (حدود ۳۰۰ درجه سانتیگراد و ۳۵۰ پوند فشار بر اینچ مربع) بکار برده میشوند.
• شیرهای چدنی که برای آب و مواد نفتی با دمای کمتر از ۳۵۰ درجه سانتیگراد مناسب بوده و بیشتر بصورت مخلوطی شکل ساخته میشوند (مانند شیرهای سماور).
• شیرهای فولادی که با آلیاژهای مختلف ساخته شده و بیشتر برای کنترل انواع مواد نفتی، گازها، بخار و آب با فشار و دمای زیاد بکار برده میشوند مانند کنترل ولوها .
روش انتخاب شیر های صنعتی
با توجه به مشخصات سیال باید شیری را انتخاب کرد که بتواند در مقابل سائیدگی (Erosion) و خورندگی Corrosion و سایر مشخصات سیال مقاومت کند.
سیالها به انواع مختلف گاز، بخار، مایع تقسیم میشوند و درجه دورانی، حجم، غلظت، سرعت، فشار، درجه حرارت و بالاخره سایر مشخصات سیال و همچنین جنس قطعات شیر انتخاب شده میتواند مشکلی ایجاد کند.
عوامل انتخاب شیر صنعتی:
- نوع کاری که شیر صنعتی باید انجام دهد.
- نقشه لوله کشی
- سیستم به کار اندازی شیر
- درجه حرارت و فشار
- حجم شیر صنعتی مربوطه
- مواد سازنده شیرهای صنعتی
یکی از مسائل موثر در انتخاب شیرهای صنعتی، سیستم محرکه یا (Unite Actuating) میباشد و سیستم محرکه ممکن است مکانیکی، هیدرولیکی و یا بوسیله برق یا هوا باشد.
ابتدایی ترین وسیله محرک بوسیله دست میباشد که با کمک دسته یا پیچ بطور مستقیم یا غیر مستقیم روی شیرهای صنعتی عمل میکند.
محرک (Actuator) قسمتی از شیر خودکار است که فرمانهای دریافتی از سیستم محرکه را به انرژی مکانیکی تبدیل میکند و موجب باز و بسته شدن شیر میشود. فرمانهای برقی بعلت گرانی دستگاهها زیاد معمول نیستند و از فرمانهای هیدرولیکی موقعی استفاده میشود که یا دسترسی به هوای خشک و فشرده نباشد و یا اینکه درجه حرارت محیط آنقدر پائین باشد که آب موجود در هوا یخ بزند و منجر به مسدود شدن مسیرهای موین هوا گردد.
ولی بطور کلی فرمانهای هوایی بیشتر از دو نوع دیگر مورد استفاده قرار میگیرند زیرا با دستگاه خشککننده هوا " Air dryer" میتوان هوا را به حد کافی خشک کرد که آب موجود در هوا یخ نزند.
انواع مختلف محرکها :
- محرک پیستونی Piston Actuator
- محرک دیافراگمی Diaphragm Actuator
- محرک دستیManual Actuator
دستگاه محرکه شیرهای خودکار
سیستم محرکه شیر بطور کلی باعث حرکت خطی یا دورانی (بطور ساده یا مرکب) میشود که میتوان این حرکات را به کمک وسایل مکانیکی به یکدیگر تبدیل کرد.
دستگاههای محرکه برای شیر خودکار Operation Automation و شیرهای فرمان از راه دور Remote Operation – Automatic چه در مورد شیرهای بزرگ یا شیرهای کوچک که قطر ورودی شیر در حدود ۴/۱ اینچ میباشد ساخته شده است و این دستگاهها توسط متخصصین کار آزموده همراه شیر نصب میگردد.
انواع مختلف دستگاه محرکه (ساده یا پیچیده) با کمک نیروی هوای فشرده یا آب یا الکتریسیته با استفاده از دو نیروی مختلف با در کنترل، سیستم محرکه شیر بکار میرود.هوای فشرده با کمک دیافراگم و فنر یا با استفاده از پیستون به شرح زیر برای حرکت ساده به کار می رود.
• در مورد استفاده از پیستون: طرز کار دستگاه بدین ترتیب است که فشار هوا در هر طرف روی پیستونی که در سیلندر حرکت میکند وارد شده که متعاقبا باعث حرکت ساقه میشود با نصب دستگاهی به نام " پاسیونر" میتوان راندمان دستگاه را بالا برد محرکهای هیدرولیکی بواسطه قدرت زیادی که دارند میتوانند در مورد ساقههایی که وزن سنگینی دارند مورد استفاده قرار گیرند.
• در مورد استفاده از دیافراگم و فنر: شیر دیافراگمی مجهز به یک دیافراگم میباشد که از جنس لاستیک و در داخل بدنه قرار دارد هوای فشرده روی دیافراگم فشار آورده و متعاقبا باعث فشرده شدن فنر و حرکت ساقه میشود. با تعویض فنر میتوان با همان شرایط قبلی فشار و حرکت جدیدی روی ساقه بدست آورد.
محرکهای برقی برای کنترل دستگاه از راه دور بکار میروند. در این مورد شیرهای صنعتی با محرک دستی نیز مجهز است که در صورت نبودن برق، مورد استفاده قرار میگیرند.
در بسیاری از موارد در خطوط جریان سیال لازم است، شدت جریان کنترل شود و یا فشار یا دمای جریان کنترل شود. در این موارد از شیر های مختلفی استفاده می شود.