تاریخچه واژه شیر آب چیست؟

واژه ترکیبی “شیر آب” و شیرآلات که امروزه بسیار در زبان فارسی کاربرد دارد، با توجه به پیدایش برخی واژه‌ها و عبارات در فرهنگ شفاهی تاریخچه آن بدرستی مشخص نیست، با این حال برخی اعتقاد دارند«شیر آب» به این علت شیر گفته می شود که در گذشته، بر سر لوله آب برخی چشمه ها، مجسمه‌ی کوچکی از سر شیر بوده است. بعدها به جای «شیر آب»، در محاورات روزمره کلمه «شیر» را به تنهایی استفاده می کنیم.

البته استفاده از کله شیر به عنوان خروجی آب، بیشتر در کشورهای اروپایی کاربرد داشته است و بیشتر مردم ایران از آب انبارها، چشمه های روباز بهره می برده اند.

در این زمینه داستانی است که صحت آن مشخص نیست و با این حال به این صورت نقل می شود ؛

در شهر تهران تنها سه قنات وجود داشت که آن هم متعلق به سه ارباب تهرانی بود. یکی از این قنات‌ها که به سرچشمه معروف بوده است، متعلق به اربابی بود که بچه‌دار نمی‌شد. این فرد نذر کرد، اگر صاحب فرزندی شود، برای تهرانی‌ها آب لوله‌کشی فراهم کند. پس از مدتی او صاحب فرزند شد و برای ادای نذرش مهندسانی از کشور اتریش برای لوله کشی آب استخدام کرد.

در برخی کشورها مجسمه سر حیوان بگونه ای مقدس شمرده می شود، در اتریش، بر سر خروجی آب، سردیسی از شیر نصب کرده بودند، پس بر سر چشمه آبی که برای مردم فراهم کرده‌ بود، سر شیری قرار دادند و مردم هر وقت برای برداشتن آب به آنجا می‌رفتند، می‌گفتند: رفتیم از سر شیر آب بیاوردیم!

پس از اینکه انسان دریافت که پر کردن ظرف و مَشک آب از آبشارها آسانتر از چشمه است، به فکر ساختن آبشار از چشمه ها افتاد و با تغییر مسیر آب آنرا به جایی برد تا بتواند از ارتفاعی فرو بریزد سپس برای جلوگیری از فرسایش سنگی را سوراخ کرد و در محل ریزش آب قرار داد بعد افراد با ذوق این سنگ را به شکل مجسمه ی شیری تراشیدند که آب از دهان آن فرو می ریخت . از این ایده در بسیاری جاها استفاده شد آنقدر که مردم به خاطر شکل آن نام شیر بر روی این آبریز گذاشتند . این شیر ابتدا قطع کن نداشت و آب مدام از آن میریخت ولی بعدها تکامل یافت و در اشکال و اندازه های مختلف و کاربردهای گوناگون و ویژگی های متناسب با نیاز ساخته شد اما همچنان نام شیر برای انواع آن حفظ شد.

پی نوشت: وجه تشابه هر دو نقل، با وجود تفاوتهایی که دارند، این است که در قدیم مردم آب را از واقعا از «سر شیر» می‌آوردند.

شر = شیر = اشترک گذاری، بریده بریده کردن = شیر آب = اشتراک گذاری آب چشمه با ناودانی از چوب و نی، شیر درنده = بریده بریده کننده، شیر خوردن = بریده بریده آمدن. همه از واژه شر یا شیر ایرانی است